09.03.2022Przemysław ProlejkoKryzys na Ukrainie i jej inwazja przez Rosję, może mieć realny wpływ na poniższe kluczowe obszary, a w konsekwencji w widoczny sposób wpłynąć na stabilność łańcucha dostaw.
Półprzewodniki
W oparciu o informacje rządu tajwańskiego ogłoszone 26 lutego – Tajwan, siedziba TSMC, przewiduje niewielki wpływ wojny na Ukrainie na dostawy kluczowych surowców do półprzewodników.
Kluczowymi surowcami do produkcji chipów są gazy neonowe i C4F6 wraz z metalowym palladem. Ukraina jest największym światowym producentem neonów, Rosja produkuje również neony, pallad i C4F6.
Tajwańscy producenci chipów twierdzą, że zużywają mało palladu, a ani Ukraina, ani Rosja nie są głównym źródłem dla tego kraju. Urzędnicy twierdzą, że nie powinno być widocznego wpływu. Jeśli chodzi o neony, na wyspie są już zapasy, a łańcuchy dostaw są zróżnicowane, więc „w najbliższym czasie wpływ nie jest znaczący” – twierdzą władze.
Producenci chipów posiadają obecnie około czterech tygodni dodatkowego zapasu i mogą być widoczne jakiekolwiek przedłużające się zakłócenia dostaw spowodowane działaniami militarnymi. Podobno około 90% neonów używanych do produkcji chipów pochodzi z Rosji, a mniej więcej połowa jest oczyszczana przez samodzielne przedsiębiorstwo w Odessie. Źródła alternatywne będą wymagały długoterminowych inwestycji, zanim będą w stanie dostarczać produkty na rynek globalny.
Tajwan dołączył do „krajów demokratycznych” w sankcjach wobec Rosji, więc jeśli konflikt będzie trwał dłużej – skutki mogą być widoczne.
Fracht
Wojna może spowodować dalsze trudności z i tak już kruchą logistyką. Rodzaje transportu, na które może to mieć wpływ to transport kolejowy, jednak może to również mieć wpływ na transport lotniczy oraz morski.
Chociaż kolej przewozi tylko niewielką część całkowitego ładunku między Azją a Europą, od 2011 r. stale rośnie i odegrała istotną rolę podczas ostatnich zakłóceń w transporcie.
Obecnie pociągi są przekierowywane poza Ukrainę, a eksperci ds. transportu kolejowego są obecnie optymistycznie nastawieni, że utrudnienia zostaną ograniczone do minimum, jednak przy odcięciu Rosji od systemu SWIFT – może to mocno wpłynąć na faktyczną możliwość prowadzenia przewozów przez Rosję z powodu problemów z przelewami.
W związku z tym istnieje możliwość znacznego skrócenia kanału transportu kolejowego i przesunięcia tych przesyłek w kierunku frachtu morskiego lub nawet znacznie droższego transportu lotniczego, jeśli kontenery nie będą dostępne pod ręką.
W przypadku realizacji takiego scenariusza przewiduje się gwałtowny wzrost stawek za fracht morski i oceaniczny. Chociaż są one już bardzo wysokie, rosnące ceny ropy w wyniku konfliktu mogą również wpłynąć na stawki frachtowe, które wzrosną jeszcze bardziej.
Energia – ropa i gaz
Podczas gdy rosnące ceny ropy naftowej podnoszą ceny frachtu, rosnące ceny gazu ziemnego również wpływają na łańcuch dostaw. Gaz ma coraz większe znaczenie w wytwarzaniu energii elektrycznej, a kraje europejskie są uzależnione od dostaw rosyjskiego gazu kilkoma ważnymi rurociągami (Rosja jest największym dostawcą gazu ziemnego do Europy, dostarczając około 35% jego dostaw).
Zależność od rosyjskiego gazu została wskazana jako główny powód, dla którego kilka krajów europejskich niechętnie wyeliminowało Rosję z systemu płatności SWIFT na wczesnym etapie.
Choć całkowite wstrzymanie dostaw rosyjskiego gazu jest w tej chwili mało prawdopodobne, nawet niewielkie zakłócenia będą miały znaczący wpływ, zwłaszcza że przez Ukrainę przepływa ok. 10% całkowitego zaopatrzenia w płynny gaz ziemny (LNG), a te gazociągi mogą ulec uszkodzeniu w obrębie trwającego konfliktu. Najgorszy scenariusz jest taki, że Rosja, która do tego czasu ograniczyła już eksport gazu do Europy, może zdecydować się na dalsze ograniczenie eksportu w konsekwencji zachodnich sankcji.
Światowe rezerwy gazu są na niskim poziomie z powodu pandemii, a ceny energii już teraz gwałtownie rosną, co ma wpływ na konsumentów i przemysł. Gaz ziemny (LNG) z USA i Kataru pomoże UE wytrzymać zakłócenia w przepływie gazu przez Ukrainę.
Całkowite odcięcie dostaw będzie miało straszliwy wpływ na Europę. Z drugiej strony, skutki finansowe takiej decyzji, zwłaszcza przy już zastosowanych sankcjach, byłyby wstrząsające także dla Rosji.
