24.11.2022Przemysław ProlejkoW ostatnich dekadach produkcja sprzętu elektronicznego stała się jedną z najszybciej rozwijających się gałęzi gospodarki na całym świecie. Tym bardziej, że to właśnie technologie cyfrowe są od pewnego czasu wyznacznikiem postępu i rozwoju.
W krajach Europy Środkowo-Wschodniej, które w ciągu 2 ostatnich dekad przystąpiły do Unii Europejskiej, na rozwój produkcji i montażu elektroniki, w tym kontraktowej produkcji EMS, najmocniej stawiają Polska i Węgry.
Montaż elektroniki na Węgrzech1,3
Od 2014 roku produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego na Węgrzech rośnie rocznie średnio o 9,6% i jest odpowiedzialna za 20,9% węgierskiej produkcji oraz 4% węgierskiego PKB.
Przy wartości produkcji sprzętu elektrycznego i elektroniki wynoszącej w 2019 roku 5537,5 milionów euro, Węgry zajmują 13. miejsce wśród innych krajów Europy, a na ulokowanie produkcji na Węgrzech zdecydowały się duże światowe marki, takie jak np. Siemens, Bosch, czy Huawei.
Ponadto, 6. z 10. największych europejskich dostawców usług EMS ma swoje zakłady właśnie na Węgrzech. Firmy te specjalizują się głównie w usługach dla przemysłu motoryzacyjnego (prawie 21%), a większość z nich zatrudnia do 250 osób.
Jak widać, to ważna gałąź węgierskiej gospodarki i dlatego uczelnie wyższe wprowadziły specjalne kierunki studiów, które powstały głównie z myślą o ciągłej rozbudowie tego sektora.
Jednak w tym samym czasie pracownicy firm zajmujących się produkcją elektroniki skarżą się na niskie zarobki i kiepskie warunki socjalne, np. niewystarczająco długie przerwy, a same Węgry - jeśli chodzi o produkcję elektroniki - stają się w ciągu ostatnich lat coraz droższe.
Co więcej, pomimo dedykowanych studiów, firmy zajmujące się produkcją i montażem elektroniki, w tym kontraktowi dostawcy EMS, mają poważne problemy kadrowe, co wiąże się często z opóźnieniami w dostawach gotowych produktów do producentów OEM.
Montaż elektroniki w Polsce2,3
Od 2014 roku produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego w Polsce rośnie rocznie średnio o 5,3%. Jednak wolumen produkcji jest znacznie większy, niż w przypadku Węgier, i dlatego przy produkcji o wartości 15 495,4 mln euro Polska zajęła w 2019 roku 6. miejsce wśród innych krajów europejskich.
Największy udział w produkcji sprzętu elektrycznego i elektronicznego w Polsce ma segment telekomunikacyjny (34%), komputerowy (28%), części elektronicznych i komponentów (21%) oraz wyrobów powszechnego użytku (17%).3
Polska jest także trzecim co do wielkości producentem telewizorów LCD na świecie i największym producentem telewizorów LCD w Europie, wytwarzając 78% całkowitej europejskiej produkcji LCD (w 2014 roku Polska wyeksportowała ponad 18,4 mln telewizorów i monitorów, w tym samym roku Skarb Państwa uznał telewizory za jeden z dziewięciu eksportowych hitów w Polsce)
Rozwój produkcji i montażu elektroniki w Polsce przyspieszył od czasu pandemii. Ze względu na załamanie łańcuchów dostaw, problemy z transportem, wojną handlową pomiędzy Chinami i USA (w ostatnim okresie te ostatnie nałożyły embargo na eksport podzespołów elektronicznych z Chin), rosnące płace i oczekiwania pracowników, wiele firm przenosi obecnie swoją produkcję z Azji do Europy, w tym do Polski (o czym piszemy w tekście: Exodus produkcji z Chin)
Tym bardziej, że w ankiecie przeprowadzonej przez Niemiecką Izbę Przemysłowo-Handlową wśród zagranicznych firm działających w Polsce, jako główne czynniki atrakcyjności inwestycyjnej wskazano: wysokie kwalifikacje pracowników oraz jakość szkolnictwa wyższego, a także wydajność i motywację pracowników i znajomość języków obcych. (Piszemy o tym, między innymi, w artykule: Polska - doskonała lokalizacja na znalezienie partnera w Kontraktowej Produkcji Elektroniki.)
Polska zyskuje także na doskonałym położeniu w sercu Europy i wygodnym połączeniom komunikacyjnym - lotniczym, kolejowym, drogowym i morskim - z resztą europejskich krajów zapewniającym jej dostęp do całego rynku europejskiego.
Istotne są także: wysoka jakość oferowanych usług, dobra renoma wśród zagranicznych i zewnętrznych klientów oraz wykwalifikowana siła robocza, której koszty pracy stanowią ułamek nakładów ponoszonych na racę przez kraje Europy Zachodniej. Z tego względu przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją i montażem elektroniki, w tym kontraktową produkcją EMS, wyróżniają się na tle innych krajów regionu oferując dobrą pozycję konkurencyjną i wysoką atrakcyjność jako miejsce lokowania produkcji.
Wpływ wojny na Ukrainie na kontraktową produkcję elektroniki (EMS) 5,6,7
Wojna na Ukrainie wpływa pod wieloma na polską gospodarkę. Polska, jak reszta krajów Europy, musi stawiać czoła rosnącej inflacji i związanym z nią podwyżkom stóp procentowych, rosnącym cenom paliw, energii i żywności, a także spowolnieniu wzrostu gospodarczego i osłabieniu waluty. Musi także sprostać napływowi uchodźców z Ukrainy, który stanowi obecnie poważne obciążenie dla budżetu, jednak w dłuższej perspektywie może przyczynić się do wzrostu gospodarczego kraju.
Jednak agencja Fitch7 oczekuje, że w 2022 roku polskie PKB wzrośnie o 5,5 % i w związku z tym określa rating Polski na poziomie A-, co oznacza, że polska gospodarka jest w znacznym stopniu odporna na wojnę na Ukrainie i związane z nią zawirowania.
Węgry także dotyka - tak jak inne kraje europejskie - rosnąca inflacja, pogorszenie stanu budżetu publicznego, osłabienie handlu zagranicznego i osłabienie kursu waluty. Jednak w przypadku słabszej gospodarki Węgier problemy te są bardziej nasilone. Tym bardziej, że Węgry mają problem z bardzo niskim ratingiem (BB+), a w historii ekonomii można znaleźć wiele przykładów, w których słaby rating stawał się przyczyną problemów, które doprowadzały do kolejnego słabego ratingu, który powodował kolejne problemy...
Ponadto najbardziej niebezpiecznym skutkiem wojny na Ukrainie i przychylnego nastawienia rządu w Budapeszcie do Rosji może być zmiana postrzegania kraju przez inwestorów zewnętrznych oraz długotrwałe ograniczenie dostępu do środków unijnych.
Kraje europejskie, w tym Europa Środkowo-Wschodnia, borykają się obecnie z wieloma problemami będącymi wynikiem niedawnej pandemii, trwającej wojny na Ukrainie, sankcji gospodarczych nałożonych na Rosję i problemami z dostępem do gazu oraz paliw kopalnych. Jednak silna gospodarka Polski wydaje się radzić sobie z obecną sytuacją całkiem dobrze i nieustannie ma do zaoferowania konkurencyjne warunki produkcji i montażu wysokiej jakości sprzętu elektronicznego przez kontraktowych dostawców usług EMS.
1. https://www.nationmaster.com/nmx/timeseries/hungary-electrical-equipment-and-electronics-output
2. https://www.nationmaster.com/nmx/timeseries/poland-electrical-equipment-and-electronics-output
3. https://www.nationmaster.com/nmx/ranking/electrical-equipment-and-electronics-output
4. https://www.paih.gov.pl/sektory/elektroniczny
5. https://china-cee.eu/2022/03/26/hungary-economy-briefing-ukrainian-war-and-its-effects-on-the-hungarian-economy/
6. https://china-cee.eu/2022/03/26/poland-economy-briefing-the-impact-of-the-war-in-ukraine-on-the-polish-economy/
7. https://www.bankier.pl/wiadomosc/Agencja-Fitch-potwierdzila-rating-Polski-8379480.html
